Regionaal Archief Leiden

In het afgelopen jaar heeft Lira regelmatig bericht over het Regionaal Archief Leiden (RAL), dat eind 2011 na een eerste gesprek met een delegatie van Lira en Pictoright haar online krantenarchief op zwart zette. Wij vonden dat een wonderlijke reactie op een gesprek dat in eerste instantie overwegend een informatief karakter had.

Het RAL had honderdduizenden gedigitaliseerde krantenpagina’s uit Leidse dagbladen online gezet zonder daarvoor over de wettelijk vereiste toestemming te beschikken. Dat grootschalige digitaliseringsprojecten een maatschappelijk belang dienen, daarover zijn Lira en de cultureel erfgoedinstellingen het eens. Maar dat geeft archiefinstellingen natuurlijk nog geen vrijbrief om massaal inbreuk te plegen. Omdat Lira en Pictoright voor tienduizenden freelance makers hun rechten vertegenwoordigen, hebben wij het RAL een collectieve regeling aangeboden, waarmee zij tegen relatief lage kosten toestemming zouden kunnen verkrijgen. Het RAL wees zo’n regeling van de hand.

Begin 2012 is het Leidse krantenarchief weer online gegaan. Lira heeft daarop, net als Pictoright, navraag gedaan bij haar achterban. Daaruit bleek dat het RAL nog steeds niet over de benodigde toestemmingen beschikte.

De bijval die wij hebben gekregen van freelancers en van de beroepsorganisaties is hartverwarmend. Steun van andere makers en sympathisanten blijft welkom.

Toch in gesprek

Eind maart hebben Lira en Pictoright een start gemaakt met een juridische procedure tegen het RAL. Tijdens de voorbereidingen van zo’n gerechtelijke procedure heeft de Gemeente Leiden ons laten weten zich graag in te willen zetten voor mantelovereenkomst voor gemeentearchieven. Hiertoe stelden zij voor om in gesprek te gaan met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Lira en Pictoright zijn op dit aanbod ingegaan en onlangs heeft het eerste gesprek tussen Lira, Pictoright en de VNG plaatsgevonden. Dit constructieve gesprek was verkennend van aard. In de vervolgbijeenkomsten die dit najaar gepland staan zal de focus liggen op de inhoud van een mogelijke overeenkomst. 

Nog voor het einde van dit jaar wordt duidelijk of de onderhandelingen succesvol zijn geweest en of er een akkoord is bereikt.

SB