Writers and Directors Worldwide te gast in Amsterdam

Donderdagochtend 3 oktober. In een hotel aan het Rusland, in het hartje van Amsterdam, verzamelt zich een internationaal gezelschap aan de koffie. Sommigen hebben de dag tevoren al een privérondleiding door het Rijksmuseum gevolgd of troffen elkaar voor een drankje in de Schreierstoren, anderen zijn net aangekomen. Lira ontvangt de tweedaagse conferentie van de CIADLV – een afkorting die tot veler opluchting nog tijdens de bijeenkomst ten grave zal worden gedragen. Tot dat moment echter staat CIADLV voor International Council of Dramatic, Literary and Audiovisual Creators, een onderafdeling van CISAC, de wereldwijde organisatie van collectieve beheersorganisaties.

Aan tafel zitten vertegenwoordigers van Lira’s zusterorganisaties. Delegaties uit Argentinië, België, Brazilië, Burkina Faso, Finland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Hongarije, Israël, Italië, Letland, Mexico, Polen, Portugal, Spanje en Zwitserland.

De ochtend van de eerste dag is gewijd aan interne CIADLV-zaken. De verschillende welkomstspeeches zetten het belang van organisaties als CISAC en haar onderafdelingen uiteen. Lira’s voorzitter Kees Holierhoek benut zijn welkomstwoord om erop te wijzen dat niets op het gebied van het auteursrecht zeker is. Niet alleen nieuwe, ook reeds lang verworven rechten moeten telkens opnieuw bevochten worden.

Yves Nilly, voorzitter van de CIADLV, schetst de groeiende invloed van de makers van dramatisch, literair en audiovisueel werk binnen CISAC dat van oudsher vooral op de muzieksector gericht was. Vervolgens wijst de algemeen directeur van CISAC op het belang van juist de gecombineerde macht van makers, ongeacht in welke sector ze werkzaam zijn. Bij CISAC draait het om lobbyen en communicatie naar de buitenwacht, om uitwisseling van informatie en discussie tussen de aangesloten organisaties en om ondersteuning waar dat nodig is.

 

Nieuwe naam

De communicatie naar buiten, naar consumenten, de politiek, producenten en distributeurs, is een van de belangrijke opgaven waar de CIADLV voor staat. Onvermoeibaar moet worden uitgedragen wat auteursrecht inhoudt en waarom het een onmisbaar goed is voor iedereen. Juist makers kunnen dat als geen ander. Om die reden alleen al is het goed de organisatie te voorzien van een bruikbare en begrijpelijke naam. Van nu af zal de onmogelijke afkorting CIADLV worden vervangen door het heldere: Writers and Directors Worldwide.

Na de eerste ochtend is de rest van de conferentie gewijd aan uitwisseling en discussie. De thema’s die daarbij aan de orde komen zijn die waar alle makers en hun organisaties mee te maken hebben: digitalisering en licentiëring van internetcontent, afgewogen stellingname van makers tegen piraterij, het duidelijk maken van het verband tussen fatsoenlijke vergoedingen en een rijk cultuuraanbod, het organiseren van makers tegenover grote marktpartijen zoals de Googles, Amazons en YouTubes van deze wereld. De toon van het discours is bezorgd, maar niet pessimistisch. De grootste slag die geleverd moet worden, is een propagandaslag.

 

Audiovisuele makers

Donderdagmiddag staan de audiovisuele makers centraal en daartoe verhuist het gezelschap per rondvaartboot naar het Eye Instituut. Bernt Hugenholtz houdt een inleiding over het wetsontwerp auteurscontractenrecht dat de positie van auteurs beoogt te versterken, Anne Zeegers presenteert PAM, het Portal Audiovisuele Makers. Tot besluit van de middag wordt gekeken naar de eerste aflevering van A’dam – E.V.A. en gesproken met regisseur Norbert ter Hall en scenarist Robert Alberdingk Thijm, tevens bestuurslid van Lira.

Het gesprek concentreert zich op het geringe begrip en de onachtzaamheid waarmee producenten en omroepen vaak omspringen met de rechten van makers en uitvoerenden. Door ervaring wijs geworden, hebben Robert en Norbert in het geval van A’dam – E.V.A. als coproducent deelgenomen in het project om hun zeggenschap over de productie ook in de toekomst te garanderen.

 

Tweede conferentiedag

De tweede conferentiedag staat in het teken van uitwisseling van werkwijzen en ervaringen. Hester Wijminga van Stichting de Thuiskopie houdt een presentatie over ons Thuiskopiestelsel. Denis Rabaglia vertelt over de task force van makers, producenten, collectief beheersorganisaties en consumenten die zich in opdracht van de Zwitserse regering heeft gebogen over manieren om rechtenvergoedingen voor internetcontent te regelen.

Lira demonstreert haar website liratheaterteksten.nl en geeft, onder leiding van Tijs van den Boomen een vlootschouw van projecten en instellingen die met de SoCu-gelden uit het Lira Fonds zijn ondersteund. Frank Starik van De Eenzame Uitvaart, Fedde van Santen van de Vertalersvakschool en Lars Ebert van Castrum Peregrini vertellen over hun activiteiten. Van het door Lira ondersteunde, internationaal succesvolle toneelstuk Gif van Lot Vekemans wordt een scène bekeken.

Na een paneldiscussie waarin de eerder genoemde thema’s aan de orde komen, sluit Yves Nilly het programma af met een samenvatting van de zaken die de komende tijd aangepakt zullen worden, met name de publicitaire activiteiten die het begrip voor makers en het respecteren van hun rechten onder de aandacht brengen.

Op de valreep wordt nog een motie van de Braziliaanse delegatie aangenomen waarin wordt aangedrongen op een officieel CISAC-protest tegen voorgenomen wetgeving in Brazilië die de positie van auteursrechthebbenden ondermijnt. Met dit voorbeeld van internationale solidariteit vond de conferentie van Writers and Directors Worldwide een waardig einde.

 

Lira en CISAC

Lira blijft bij CISAC vertegenwoordigd door Jochem Donker in de CISAC Board of Directors, door Hanneke Verschuur als voorzitter van het Technical Committee voor literaire, dramatische en audiovisuele werken van CISAC en door Sophie Kassies als lid van het executive committee van Writers and Directors Worldwide.

Tot slot is een woord van dank op zijn plaats voor de voorbeeldige wijze waarop de Lira-medewerkers de organisatie van de bijeenkomst hadden verzorgd.

SK