editie 51 / juni 2018

1 miljoen euro Belgisch leenrecht voor Nederlandse auteurs

Voor het eerst zijn er afspraken gemaakt over de Belgische leenrechtuitkering voor Nederlandse auteurs. Het betreft bijna 1 miljoen euro.

Lira en het Belgische Reprobel hebben in mei van dit jaar een overeenkomst getekend. Daarin zijn afspraken vastgelegd over het aandeel in de Vlaamse leenrechtincasso dat bestemd is voor Nederlandse auteurs over de jaren 2006-2015. De overeenkomst betekent een mijlpaal in de samenwerking tussen Nederlandse en Vlaamse collectieve beheersorganisaties op het gebied van het Leenrecht. Over 2016 en volgende jaren moeten nog afspraken worden gemaakt.

Centraal Vlaams bibliotheeksysteem in 2021
Vlaamse bibliotheken betalen nu jaarlijks een forfaitaire vergoeding, gebaseerd op de omvang van de collectie en hun totaal aantal uitleningen dat jaar. Er zijn tot op heden echter geen titelspecifieke collectie- en/of uitleengegevens beschikbaar. Op termijn moeten wel titel-specifieke leengegevens beschikbaar komen voor de Vlaamse leenrechtincasso.

Hiervoor heeft de Vlaamse overheid eind 2017 een consortium opdracht gegeven om een centraal Vlaams bibliotheeksysteem te ontwikkelen. Volgens de huidige Vlaamse minister voor Cultuur Sven Gatz moet het systeem in 2021 bij alle Vlaamse bibliotheken zijn ingevoerd.

Zolang de Vlaamse beheersorganisaties nog niet beschikken over titel-specifieke leengegevens, wordt de leenrechtvergoeding aan individuele rechthebbenden geschat op basis van wel beschikbare gegevens. Dat geldt ook voor het aandeel van de Nederlandse rechthebbenden. Over de wijze waarop die schatting voor de jaren 2016 en verder het beste kan worden uitgevoerd om de werkelijke uitleencijfers recht te doen, hopen Lira en Reprobel samen tot afspraken te komen. 

 

Aansluiten bij leenrechtvergoeding
Voor de verdeling onder Nederlandse auteurs van de nu te ontvangen Belgische leenrechtvergoeding, zal Lira voorlopig aansluiten bij de verdeelsystematiek voor de Nederlandse leenrechtvergoeding. Concreet betekent dit dat de Belgische leenrechtvergoeding verdeeld wordt over de in Nederland uitgegeven boeken, die in de jaren 2011–2015 in Nederland zijn uitgeleend.

De overeenkomst betekent een mijlpaal

Net zoals bij de Nederlandse leenrechtvergoeding wordt bij het bepalen van de hoogte van de vergoeding per boek rekening gehouden met de eerste verkoopprijs van het boek, zoals vermeld in de bestanden van de Nederlandse Bibliotheek Dienst (NBD). Lira doet haar best om de Belgische leenrechtvergoeding nog dit jaar aan rechthebbende auteurs te kunnen uitkeren.

Toine Al


Leenrecht in België
De besluitvorming over het leenrecht in België heeft lang geduurd. In 1994 had de Belgische Staat een leenrechtregeling geïmplementeerd moeten hebben, maar in dat jaar was het nog niet goed geregeld. In 2003 veroordeelde het Europese Hof van Justitie de Belgische staat wegens het verzuimen van zijn Europeesrechtelijke verplichtingen aangaande het leenrecht. Inmiddels is het Belgische leenrecht per Koninklijk Besluit van 13 december 2012 wettelijk geregeld.

Lees ook: Ontwikkelingen in België (Lira Nieuws, editie 39, januari 2013)