Feest

Was de nieuwjaarsreceptie van Lira en VSenV vorig jaar voor velen vooral een gelegenheid om zorgen voor even te verdringen of te verdrinken, dit keer werd het glas geheven op heugelijke feiten.

Voorafgaand aan de borrel passeerden al drie redenen voor een feest de revue op een bijeenkomst van scenaristen, georganiseerd door het Netwerk Scenarioschrijvers en Lira samen. In 2014 hing de rechtszaak tegen de kabelmaatschappijen, die vanaf oktober 2012 geen kabelgelden meer betaalden, nog boven ons hoofd, met alle onzekerheid vandien. Inmiddels is Lira door de rechter in het gelijk gesteld. De kabelmaatschappijen gaan hiertegen weliswaar in hoger beroep, maar dat gaat alleen over de tijd die achter ons ligt. Voor nu en in de toekomst is er de zekerheid dat Lira voor scenaristen kabelvergoedingen kan incasseren. Dat is een enorme geruststelling voor de vele makers die, om van hun werk te kunnen leven, mede aangewezen zijn op deze inkomsten. De jammerende kinderen van de vertwijfelde scenarist die Lira's voorzitter Kees Holierhoek schilderde, behoren tot het verleden. Het is ook een opluchting voor Lira: in de afgelopen tijd heeft het ontbreken van de kabelincasso geleid tot – vaak hardhandige – bezuinigingen en serieuze zorgen over de toekomst.

PAM-RODAP

Dan was er de doorbraak in het tot dusver moeizame onderhandelingstraject tussen Rodap, de organisatie van producenten, omroepen en distributeurs, en PAM, het samenwerkingsverband waarin onder meer Lira (scenaristen), Vevam (regisseurs) en Norma (acteurs) verenigd zijn. De onderhandelingen werden vlotgetrokken onder leiding van Felix Rottenberg, de in december aangetreden voorzitter van PAM. Een tweede reden voor een feest.

(De gemaakte afspraken worden elders in dit Lira Bulletin uit de doeken gedaan.)

Bovendien kon eindelijk de behandeling van het wetsvoorstel Auteurscontractenrecht in de Tweede Kamer tegemoet worden gezien. Enkele dagen na de nieuwjaarsreceptie was het zover. Dit Wetsvoorstel beoogt de positie van de makers ten opzichte van producenten, uitgevers en exploitanten te versterken. Een derde reden tot feest.

Al deze heuglijke feiten werden gepresenteerd door Lira’s Hanneke Verschuur, Ike Bertels namens PAM en Anne Zeegers van het Netwerk Scenarioschrijvers. Afgesloten werd met een door Jean van der Velde (voorzitter Netwerk Scenarioschrijvers) geleid gesprek over de individuele contractpraktijk met aan tafel Aliefka Bijlsma, jurist en schrijver, die voor scenaristen onderhandelingen voert, Sytske Kok, filmmaker en bestuurslid van het Contractenbureau, een gezamenlijk steunpunt voor scenaristen, en Anne Zeegers.

Aliefka Bijlsma heeft de ervaring dat met producenten over het algemeen goed te praten valt, maar dat het schrijvers vaak aan de noodzakelijke juridische kennis ontbreekt. Sytske Kok wijst op de mogelijkheid een contract af te sluiten terwijl je overeenkomt het op een enkel punt oneens te blijven. 'Agree to disagree'. Het is, als een producent eist dat je je aan Lira overgedragen rechten weggeeft, mogelijk – maar niet ideaal – onder protest te tekenen. Zij wijst ook op het belang van de werkelijke erkenning van collectief beheer. Het is goed om te blijven beseffen dat de collectief geïnde gelden niet alleen individuele makers ten goede komen, maar dat daarmee ook het nut van ’t algemeen wordt gediend.

Een vierde reden tot feest was het 110-jarig bestaan van de Vereniging van Letterkundigen. Gewoonlijk zijn speeches taboe op de nieuwjaarsborrel, maar deze verjaardag was aanleiding genoeg om voor één keer de voorzitters van VSenV en VvL aan het woord te laten. Het gaat immers, zoals Maria Vlaar, voorzitter van de VSenV, het uitdrukte, om de verjaardag van ons aller moeder. Uit de Vereeniging van Letterkundigen, opgericht op 15 februari 1905, zijn zowel de VSenV als Lira voortgekomen.

Er werd gedronken op een lang en voorspoedig voortbestaan.