informeert schrijvers, vertalers & journalisten

Lira heeft een webportal ontwikkeld en ingevoerd. In juli en augustus 2011 hebben al onze relaties met de post een aankondiging en een inlogcode ontvangen. Velen hebben al een kijkje genomen via www.lira.nl. De eerste reacties zijn positief: tot ons genoegen vinden de meeste schrijvers, vertalers en journalisten het een eenvoudige, snelle en betrouwbare manier om hun gegevens te controleren en (waar nodig) aan te passen.

Veel erfgoedinstellingen, musea, archieven en bibliotheken, hebben de afgelopen jaren hun collecties gedigitaliseerd of zijn van plan dat op korte termijn te gaan doen. Daarmee worden de originelen gemakkelijk en goed toegankelijk gemaakt en in sommige gevallen ook behoed voor verval. Inmiddels zijn meerdere kranten- en tijdschriftenarchieven gedigitaliseerd en online voor een ieder in te zien.

Sinds eind 2009 is Lira met het Netwerk Scenarioschrijvers, ACT (acteurs), DDG (regisseurs), Norma (collectief beheer van acteursrechten) en Vevam (collectief beheer van regisseursrechten) als Portal Audiovisuele Makers (www.portal-pam.nl) een samenwerking aangegaan.

Sinds Vevam eind 2009 besloot om vanaf 1 april 2010 een organisatie voor regisseurs te worden en daarmee tegelijk afscheid te nemen van scenarioschrijvers en producenten die lid waren, is Lira met Vevam in gesprek over de overgang van de voormalige Vevam-scenaristen naar Lira.

Lira’s aansluitingscontract bevat een overdracht van rechten voor het ‘uitzenden’ van werken via kabel, satelliet, (mobiele) telefoon en soortgelijke transportmedia. Lira keert jaarlijks kabelgeld uit aan aangeslotenen, veelal scenarioschrijvers, ondertitelaars en bewerkers van radio- of televisie-programma’s.

Sinds 1993 reikt Stichting Lira elke twee jaar de Lira Scenarioprijs uit. Op 15 september 2011 wordt de Lira Scenarioprijs voor de tiende maal uitgereikt in het West-Indisch Huis in Amsterdam.

In 2009 is Stichting Nieuwswaarde, de auteursrechtorganisatie voor freelance journalisten, samengegaan met Stichting Lira. Met deze fusie is één grote organisatie ontstaan voor álle makers van tekst en op tekst gebaseerde producties. In de afgelopen jaren ontvingen freelance journalisten de uitkeringen die zij voorheen van Nieuwswaarde kregen, via Lira. Vele honderden actieve freelancers hebben zich inmiddels al bij Lira aangesloten.

Op 28 mei 2011 hield Lira in de Openbare Bibliotheek te Amsterdam haar jaarvergadering van aangeslotenen. Toen Lira 5 jaar geleden besloot samen met de Vereniging van Schrijvers en Vertalers en haar afdelingen voor de jaarvergaderingen naar de Industrieele Groote Club op de Dam te verhuizen, hoopten we daarmee substantieel meer aangeslotenen te trekken dan het handjevol dat voordien vaak verscheen. Lira hecht immers aan legitimatie van haar beleid en een instrument daartoe is een goede opkomst tijdens de aangeslotenenvergadering.

Voor zaken die Lira, de repartities en het aansluitingscontract tussen een auteur en Lira betreffen: neem contact op met de Stichting Lira, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp; bezoekadres: Siriusdreef 22-28, Hoofddorp; tel: 023 799 7806; e-mail: lira@cedar.nl; website: www.lira.nl.

Wat is Lira ? De Stichting Literaire Rechten Auteurs (Lira) int en verdeelt voor schrijvers, vertalers en journalisten bestemde kabelgelden, thuiskopievergoedingen, leenrechtgelden, reprorechtgelden en andere soorten auteursrechtelijke gelden. Met uitzondering van gelden voor journalistieke werken wordt op een beperkt deel van deze gelden, naast een inhouding voor administratiekosten, niet meer dan 10% ingehouden ten behoeve van sociale en culturele doeleinden, zogeheten socu-gelden.

Op initiatief van auteur Tomas Ross werd in 1986 het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs opgericht. Doel van de stichting was om het genre te promoten, onder andere door middel van een prijs, die werd vernoemd naar het boek De Gouden Strop van Joop van den Broek, aartsvader van de Nederlandse thriller. Sinds enkele jaren wordt de prijs mogelijk gemaakt door The Read Shop en Stichting Lira Fonds en uitgereikt tijdens de Avond van het Spannende Boek in de Melkweg te Amsterdam.

Op 17 mei werd voor de twaalfde maal de Jan Hanlo Essayprijs uitgereikt, dit keer in het MC Theater op het Cultuurpark Westergasfabriek te Amsterdam. Eigenlijk ging het om de Jan Hanlo Essayprijzen, want er zijn er inmiddels drie, waarvan de belangrijkste de Jan Hanlo Essayprijs Groot is, waarmee een essaybundel kan worden bekroond. Naast de Jan Hanlo Essayprijs Groot is er de Jan Hanlo Essayprijs Klein, voor een ingestuurd essay van maximaal 2500 woorden en de Jan Hanlo Media-essayprijs, die ditmaal in het teken stond van het essay in stripvorm.

Het Poetry International festival te Rotterdam kende dit jaar een nieuwe formule. Het festival begon midden in de week in plaats van in het weekend en bracht op de woensdagavond de traditionele festivalparade, waarbij alle dichters die aan het festival deelnemen zich voorstellen door middel van één gedicht.

Op 9 en 10 december 2011 zullen voor de dertiende maal de Literaire Vertaaldagen worden gehouden. Na een reeks jaren te hebben plaatsgevonden in Nijmegen en daarna in Utrecht, verhuizen de dagen voor het eerst naar Amsterdam. Thema van de symposiumdag op vrijdag is dit jaar ‘Vertalen en tijdgeest: de houdbaarheid van de vertaler’.

Medewerkers van Stichting Lira zijn continu op zoek naar schrijvers en vertalers voor wie nog leenrechtgelden uit het verleden beschikbaar zijn. Naar hen wordt gezocht via uitgevers, digitale sociale media, blogs, websites enzovoort. Desondanks blijven er altijd rechthebbenden over van wie we onvoldoende gegevens hebben om gelden aan hen uit te keren.

De Stichting Lira, opgericht op 23 oktober 1986, beheert als auteursrechtorganisatie op collectieve wijze auteursrechten en op het auteursrecht gebaseerde vergoedingsaanspraken van schrijvers, vertalers en journalisten die door hen individueel niet, of slechts met de grootst denkbare moeite, te gelde kunnen worden gemaakt.

Het Lira Bulletin is een uitgave van de Stichting Lira en wordt sinds nummer 34 (mei 2011) digitaal verspreid onder relaties van de Stichting Lira, ook onder de ontvangers van een leenvergoeding, waarvan de verdeling jaarlijks door Lira wordt uitgevoerd in opdracht van de Stichting Leenrecht. Wie dit Bulletin digitaal ontvangt, is daarmee niet automatisch bij Lira aangesloten. Aansluiting komt pas tot stand via een zogenoemd aansluitingscontract waarin de auteur bepaalde rechten zoals kabelrechten aan de Stichting Lira in beheer toevertrouwt. Aansluiting bij Lira is kosteloos.