editie 23 / september 2007

Een woord van de voorzitter (23)

De naaste toekomst houdt ons bezig. Wat is het werkterrein van Lira en wat willen we met betrekking tot dat werkterrein aan auteurs voor diensten aanbieden? In een proces van zeg zo’n half jaar willen bestuur en directie van Lira vanwege de vele veranderingen het werkterrein van Lira opnieuw in kaart brengen en besluiten of uitbreiding van de dienstverlening gewenst is.

Voor zo’n onderzoek is er volop aanleiding. Werken van schrijvers en vertalers worden op steeds nieuwe manieren aan de man gebracht. Als onderhandelaar met de Publieke Omroep voor scenarioschrijvers telde ik recent al meer dan tien manieren (exploitatievormen) waarop tv-programma’s naar de kijker worden gebracht. In de naaste toekomst zal dat aantal toenemen. Welke auteur kan die distributie van zijn werk nog bijhouden?

Als voorzitter van Lira pratend met de Vereniging van Letterkundigen passeerden in één enkele zitting luisterboeken, downloads van luisterboeken, e-books en vele vormen van legale en illegale webpublicaties de revue. In al deze gevallen is de vraag: heeft Lira als collectieve beheersorganisatie daarin een rol te vervullen ten behoeve van primair de belangen van de auteur, secundair wellicht ook voor het gemak van de gebruiker?

Het ligt in de lijn der verwachting dat Lira haar werkterrein uit zal breiden van literaire werken tot tekst in het algemeen, daarmee ook educatieve en wetenschappelijke auteurs omvattend. Ook in de sector beeld is het nodige gaande, nu daar veel clubs op het punt staan zich te verenigen in een nieuw geheel, Pictorights geheten. Lira zelf is sinds enige tijd in gesprek met de Stichting Nieuwswaarde, ook een tekst-organisatie, maar dan van journalistieke huize. Recent is er ook vanuit het niet zo verre buitenland belangstelling getoond voor overleg met Lira over vormen van samenwerking op tekstgebied.

De uitkomst van die gesprekken valt niet te voorspellen, maar tegen het eind van 2007 willen we weten hoe groot Lira’s wellicht verruimde werkterrein is en welke nieuwe diensten we aan auteurs aan kunnen bieden. Concreter: welke andere rechten dan de bestaande zouden door Lira beheerd dienen te worden? En kan dat gebeuren tegen aanvaardbare kosten?

Het uitgangspunt daarbij blijft hetzelfde: Lira beheert op collectieve wijze auteursrechten van schrijvers en vertalers die door hen individueel niet, of slechts met de grootst denkbare moeite, te gelde kunnen worden gemaakt.

KH