‘Doordat de wereld snel verandert, is scholing noodzakelijker dan ooit’

Lira Fonds steunt de NVJ Academy, waardoor zzp’ers en freelancers de cursussen, workshops en masterclasses tegen een fikse korting kunnen volgen. Dolf Rogmans, Manager Vakontwikkeling NVJ, en Jan Hilbers, directeur van de Auteursbond, vertellen waarom het zo belangrijk is dat journalisten en schrijvers zich blijven bijscholen.

Trainingen van NVJ Academy vinden in prettige, bereikbare ruimtes plaats | Beeld: Istock

‘Het programma van de NVJ Academie bestaat uit een zeer gevarieerd aanbod van workshops, cursussen, masterclasses en één-op-één-sessies’, vertelt Jan Hilbers. ‘Sommige onderdelen zijn vooral interessant voor journalisten, sommige zijn meer gericht op auteurs, maar het merendeel is voor beide groepen geschikt en betreft trainingen in bijvoorbeeld ondernemen, boekhouden, pitchen en onderhandelen.’
‘Juist omdat veel journalisten en schrijvers zelfstandig zijn en de inkomsten van deze beroepsgroepen steeds meer onder druk zijn komen te staan, bezuinigen zij vaak op opleiding’, vult Dolf Rogmans aan. ‘Onder meer door de jaarlijkse bijdrage van het Lira Fonds kunnen wij de cursussen aanbieden tegen 50 procent korting en ligt een gedegen bijscholing dus wel binnen bereik. Niet alleen voor onze leden, maar voor alle schrijvende zzp’ers en freelancers.’

Veranderende wereld
Je blijven ontwikkelen in je vak is volgens beide heren misschien wel noodzakelijker dan ooit. ‘Het is altijd belangrijk geweest’, benadrukt Rogmans, ‘maar journalistiek noch schrijverschap is een beschermde beroepsgroep waarbinnen bijscholing vereist is. Het was lang verleidelijk om niets aan scholing te doen. Je ontwikkelde je gaandeweg wel voldoende, was de gedachte. Maar de wereld van nu verandert zo snel, dat die vlieger vaak niet meer opgaat en scholing echt noodzakelijk is. Neem de snelle opkomst van AI, daar moet je je als zzp’er en freelancer toe verhouden. Wat is het precies? Wat betekent het voor je vak? En hoe kun je er zelf gebruik van maken? Dat moet je leren, maar dat gaat niet vanzelf.’

‘Als je zelf kan boekhouden bijvoorbeeld scheelt je dat misschien wel 200 euro per maand’

Geld besparen
Zo zijn er steeds nieuwe vaardigheden die je je snel eigen moet maken om mee te kunnen blijven doen in de markt. De NVJ Academie anticipeert daar direct op en biedt daarvoor passende cursussen aan. Rogmans: ‘Tegenwoordig geldt dat wie zich niet bijschoolt echt achteropraakt.’ Hilbers ziet daarbij dat steeds meer schrijvers naast het schrijven ook ander werk moeten doen om rond te komen.

‘Zij moeten hun vaardigheden daarvoor verbreden. Daardoor kunnen zij niet alleen meer werk krijgen, maar ook geld besparen. Als je zelf kan boekhouden bijvoorbeeld scheelt je dat misschien wel 200 euro per maand. De NVJ Academy biedt, in samenwerking met De Auteursbond en Lira, al dat soort cursussen aan.’

Logische samenwerking
Hoewel de NVJ van oorsprong een vakbond is en de Auteursbond meer een kunstenaarsgenootschap, is wat betreft de scholing een samenwerking logisch, denkt Hilbers. ‘Onze doelgroepen zijn steeds meer gaan overlappen. Journalisten schrijven steeds vaker boeken, en auteurs doen aan freelancejournalistiek.’ Rogmans: ‘Mensen kiezen de vereniging die bij ze past. Sommigen zijn lid van beide. Onze samenwerking met de Auteursbond zorgt ervoor dat we een breder publiek kunnen bedienen.’ En ook de samenwerking met Lira is volgens hem een hele natuurlijke, aangezien Lira Fonds collectieve middelen (afkomstig uit auteursrechten) gebruikt om educatie voor schrijvers en journalisten te ondersteunen. ‘Zij willen dat schrijvers en journalisten zich kunnen ontwikkelen, en wij hebben het netwerk en de expertise om dat te faciliteren.’

Van website naar podcast
De opleidingen van de NVJ Academy worden over het algemeen goed bezocht, en als dat niet zo is, gaan ze uit het programma. ‘Er zijn evergreens die altijd goed lopen’, vertelt Rogmans, ‘zoals Pitchen en Boekhouden. Maar het aanbod volgt de vraag en verschuift wel. Zo’n vijftienjaar geleden was bijvoorbeeld de opleiding Website bouwen heel populair, nu is er veel belangstelling voor Podcast maken.’ En ook de vorm verandert door de tijdgeest, zo blijkt. ‘Eerst gaven we de trainingen vooral klassikaal en in een saai kelderzaaltje. Nu kun je ook individuele trajecten volgen, sinds corona zijn er online trainingen bijgekomen, en we maken gebruik van beter bereikbare en leukere ruimtes, in een theater in Diemen.’

‘Zo’n vijftienjaar geleden was de opleiding Website bouwen populair, nu is er veel belangstelling voor Podcast maken’

Je bent een merk
Wat is tegenwoordig bovenal belangrijk om als schrijver in te investeren en jezelf goed in te scholen? Hoewel dat in principe per persoon verschilt, zijn Hilbers en Rogmans het erover eens dat je om als schrijver mee te kunnen draaien echt meer moet kunnen dan alleen goed schrijven. ‘Je moet jezelf zien als een merk’, legt Rogmans uit. ‘Hoe bereik je je publiek? Hoe pitch je een idee? En hoe zet je jezelf neer? Dat zijn vaardigheden die net zo belangrijk zijn als je schrijftechniek. ’Hilbers beaamt dit: ‘Vroeger konden auteurs vertrouwen op uitgevers en boekhandels voor de promotie van hun werk. Nu moet je zelf aan de slag met social media, netwerken en acquisitie. En voor journalisten is dat niet anders.’ Blijf dus altijd leren, besluiten zij tezamen. ‘Dat is niet alleen noodzakelijk, maar ook gewoon een leuke investering in jezelf.’

Dit project is mede mogelijk gemaakt door Stichting Lira Fonds.

Deirdre Enthoven