Nacht van het absurdisme: een eerbetoon aan deze kunstvorm

Op de voorlaatste avond van het jaar vond de eerste editie van de Nacht van het Absurdisme plaats. Deze avond stond volledig in het teken van de kunsten: video, literatuur, performance, theater, dialoog, nachtcultuur, beeldende kunst en muziek.

Nyk de Vries draagt voor. | Beeld: Janna van der Linden

Meer dan 53 performers gaven ruim 30 optredens. Bekende namen als Kamagurka, Herr Seele, Maxim Hartman, Joost Oomen, Theo Wesselo, Simone Schuffelen, Yodel Queen en Mart Smeets sierden het programma.

Het decor voor deze avond was poppodium Paradiso in Amsterdam, waar werkelijk elke ruimte werd benut. Zelfs het trappenhuis en de toiletten dienden als podia. Schrijvers droegen daar op gezette tijden voor. Terwijl je in de hal wachtte, kon je luisteren naar een kort verhaal. Een bezoek aan het toilet? Daar stond soms onverwachts een schrijfster op de wc-pot voor te dragen uit eigen werk. De avond bracht van begin tot eind een aaneenschakeling van verrassingen.

De avond bracht van begin tot eind een aaneenschakeling van verrassingen

De veelzijdigheid van het programma zorgde niet alleen voor verwondering, maar ook voor lichte onrust: er gebeurde zó veel tegelijk op uiteenlopende locaties. Tegelijkertijd creëerde dit de ideale setting voor contact tussen bezoekers. Onderling werden enthousiast tips uitgewisseld: ‘Heb jij al gezien waar Mart Smeets optreedt?’ Het publiek bestond uit jong en oud, en de sfeer was gemoedelijk en open.

Het ontstaan
Luc Ex en Tim Sprangers waren de drijvende krachten achter dit evenement. Ze hebben eerder samen Soirée Croquettes georganiseerd. ‘Dat waren avonden waar eerst performing artists zoals Spinvis, Sanne Wallis de Vries of Gummbah optraden, en daarna kreeg het publiek door Tim en mij zelfgemaakte kroketten geserveerd. Het idee voor een avond rondom absurdisme, oorspronkelijk van Tim, ontstond tijdens één van die bijeenkomsten,’ vertelt Luc.

‘Absurdisme is voor mij vruchtbare grond,’ legt Luc uit. ‘De dada-beweging en Monty Python waren mijn helden van vroeger.’ Kamagurka en Gummbah werden als eersten benaderd en reageerden direct enthousiast. De missie is om deze kunstvorm weer voor het voetlicht te krijgen.

‘We eren de grondleggers van deze kunstvorm, zoals de Dada. En laten zien dat het ook van deze tijd is. Het kan voor jonge mensen heel inspirerend zijn. Soms is alles zo platgeslagen. Deze humor is wat abstracter en ontregelend,’ aldus Luc. ‘En gezien het feit dat er 1.100 bezoekers op af kwamen, zijn we gelukkig niet de enige die zo denken.’

Unieke sfeer
Ook Paradiso sloot zich aan bij het initiatief en speelde een cruciale rol bij de promotie. ‘Hun promotieteam heeft fantastisch werk geleverd,’ zegt Luc. ‘Ook op de avond zelf was de crew geweldig.’ De unieke sfeer van de locatie droeg bij aan het succes. Paradiso ervoer de avond als een welkome afwisseling van hun reguliere concertagenda en is inmiddels enthousiast over het idee om er een jaarlijkse traditie van te maken.

Een van de hoogtepunten was een indrukwekkende installatie in de grote zaal van Karel van der Eijk, bekend om zijn (klank)installaties van geluid, mechanica en vuilniszakken. In de bovenzaal brachten dichters Ingmar Heytze en Vrouwkje Tuinman herkenbare absurditeiten met veel humor. Samen schreven zij het standaardwerk Verdomd interessant, maar gaat u verder…, de taal van Wim T. Schippers, over absurdisme in het Nederlandse taalgebied.

Jazz en bingo 
In diezelfde zaal trok de Ex-Bingo een enthousiast publiek. Onder leiding van Laura Fontuin en met muzikale begeleiding van Jacob Maskell-Key en Luc Ex ontstond een unieke mix van abstracte jazz en alledaagse bingo. De winnaar deelde de hele avond royaal zijn prijs: een zak van vier kilo borrelnoten.

Maxim Hartman en Willem Treur hielden intussen een humorkliniek waar slechts een handvol bezoekers per keer terechtkon. De wachtrij groeide gestaag tot 80 mensen, waarna ze noodgedwongen sessies voor grotere groepen hielden. ‘Ze waren daarna uitgeput en stopten ermee,’ vertelt Luc lachend.

De missie is om deze kunstvorm weer voor het voetlicht te krijgen

Georganiseerde chaos
Met optredens van 40 tot 50 artiesten was de organisatie complex. Gelukkig waren deze artiesten gewend aan georganiseerde chaos en wisten ze soepel te improviseren. ‘De grootste klacht was dat mensen niet alles konden zien,’ zegt Luc. En Mart Smeets? Dat bleek een timmerman uit Limburg met dezelfde naam. Ook dat hoort bij een avond over absurdisme.

Dit project is mede mogelijk gemaakt door Stichting Lira Fonds.

Dorine van der Wind