Aanpassing Auteurswet geeft makers onvoldoende houvast
De aanpassing Wet versterking auteurscontractenrecht biedt makers te weinig houvast. Platform Makers (het samenwerkingsverband van vakbonden en beroepsorganisaties van auteurs en artiesten) heeft mede namens Lira de Tweede Kamer opgeroepen het wetvoorstel verder aan te scherpen met de leus: 'Geen woorden, maar waarde'.
De publicatie van Platform Makers
De brief aan de fracties is hier in te zien.
Het Wetsvoorstel versterking auteurscontractenrecht zou de marktongelijkheid in de culturele sector moeten aanpakken. Maar het biedt in de huidige vorm slechts mogelijkheden daartoe. Geen verplichtingen en geen concrete middelen.
De opdrachtgevers van de makers in de culturele sector zijn grote multimediale bedrijven, uitgeverijen en streamingsdiensten, zoals Netflix, Spotify, DPG, Mediahuis, NPO Start, Google, Universal en Disney. Hoewel het auteursrecht een belangrijk economisch basisrecht is voor schrijvers, vertalers en journalisten, maakt de macht van deze reuzenexploitanten, waaronder de internetgiganten, het onmogelijk om dat recht ook uit te oefenen.
Verdere verslechtering
Ook in Den Haag was dit doorgedrongen. Daarom kwam het kabinet vorig jaar met een voorstel tot wijziging van de Auteurswet, de Wet op de naburige rechten en de Wet auteurscontractenrecht. Het huidige wetsvoorstel zet weliswaar enkele nuttige stappen, maar de makers in de culturele sector zullen door dit voorstel nog steeds nauwelijks iets terugzien van de hoge opbrengsten die deze bedrijven met hun werken binnenhalen, mede door de toenemende online exploitatie.
Collectieve oplossingen
De vakbonden en beroepsorganisaties binnen Platform Makers vertegenwoordigen samen 30.000 professionele makers in de culturele sector. Zij brengen bij de Tweede Kamer onder de aandacht dat het nieuwe wetsvoorstel in de praktijk nauwelijks iets zal veranderen aan de penibele situatie van de makers. Zij pleiten daarom voor collectieve oplossingen. Alleen dan wordt het haalbaar om een passende vergoeding voor de exploitatie van het werk van de makers voor elkaar te boksen, die gerelateerd is aan de opbrengsten die exploitanten ermee genereren.
Wettelijke grondslag
Idealiter komt er een wet die alle makers beschermt en die de vergoedingen garandeert waar zij recht op hebben. Wanneer vertrouwd wordt op zelfregulering, vereist dit proces een stok achter de deur en tijdige en strakke monitoring door de wetgever. Alleen zo kan de positie van de makers daadwerkelijk worden verbeterd, zo lang een wettelijke vergoedingsgrondslag ontbreekt. Zonder verdere aanscherping blijft het auteursrecht een strijdtoneel met de overheid als tandeloze tijger.
Voor meer informatie zie www.platformmakers.nl.
Deirdre Enthoven