editie 17 / september 2005

Een woord van de voorzitter (17)

Veel auteurs denken van zichzelf dat ze aangesloten zijn bij Lira, terwijl dat niet het geval is. Ze ontvangen geld van Lira, maar daarmee zijn ze nog niet aangesloten. Als ze vervolgens een beroep doen op bijvoorbeeld de Stichting Rechtshulp Auteurs en hun aanvraag afgewezen zien worden omdat ze niet aangesloten zijn, kan dat pijnlijk aankomen.

Daarom zeg ik het hier nog maar eens klaar en duidelijk dat alleen die schrijver of vertaler bij Lira aangesloten is die daadwerkelijk zijn handtekening onder een contract met Lira heeft gezet, een aansluitingscontract. Dat houdt tegelijk in dat men op het bijbehorende ‘aanhangsel exploitatieomvang’ minimaal drie specifieke rechten, in het bijzonder de kabelrechten, moet hebben aangekruist en daarmee in beheer aan Lira hebben overdragen. Met die overdracht wordt de positie van Lira versterkt en de positie van de auteur geenszins verzwakt, want in zijn eentje kan hij praktisch niks met die kabelrechten beginnen, terwijl Lira er geld voor krijgt ter verdeling onder rechthebbenden.

Aansluiting bij Lira als schrijver of vertaler kost niets. Positief geformuleerd: aansluiting brengt een aantal voordelen met zich mee. Lira beheert na aansluiting voor de auteur een aantal rechten en financiële aanspraken die de auteur zelf praktisch niet kan verzilveren. De relatie met uitgever of producent zal er niet door geschaad worden, omdat Lira inmiddels een breed aanvaard fenomeen is. Grote kans dat de tussenkomst van Lira de aangesloten auteur ooit geld op gaat leveren. Grote kans ook dat er vragen bij de auteur leven waarop Lira een antwoord kan geven. Soms zal Lira kunnen helpen bij het vinden van de weg naar het buitenland via het netwerk van zusterorganisaties waar Lira over beschikt. Alle auteurs die met Lira een aansluitingscontract hebben ondertekend, kunnen een beroep doen op de Stichting Rechtshulp Auteurs indien zij als schrijver of vertaler een geschil krijgen over hun werk of hun contracten. Bij Lira aangesloten scenaristen - en vanaf 1 januari 2006 ook toneelschrijvers - kunnen zich wenden tot het Contractenbureau, waar zij tegen een bescheiden vergoeding door deskundige advocaten worden bijgestaan in hun individuele onderhandelingen met omroepen en  producenten, en vanaf genoemde datum ook met toneelgezelschappen.

Aangesloten auteurs hebben daarnaast een stem in het benoemen van het Lira-bestuur, want ofschoon Lira een stichting is, worden alle bestuursleden door de jaarlijks te houden vergadering van aangeslotenen benoemd. 

KH