Nieuwe verdelingen van reprorechtvergoedingen via Lira

Lira keert eind 2020 voor het eerst de beschikbare reprorechtvergoedingen uit aan tekstauteurs van vak-, wetenschappelijke en educatieve boeken en tijdschriften. Deze auteurs zijn onlangs via hun uitgevers geïnformeerd en door Lira uitgenodigd om hun opgave te doen van de jaren 2018 en 2019.

Stelselwijziging
Stichting Reprorecht incasseert vergoedingen bij de overheid, het onderwijs en het bedrijfsleven voor het (digitaal) kopiëren uit boeken, kranten en tijdschriften. Lira keert al jarenlang het aandeel voor de tekstmakers uit aan schrijvers van algemene boeken en aan freelance journalisten voor hun artikelen in publiekstijdschriften en kranten. Tot vorig jaar werden de vergoedingen voor vak-, wetenschappelijke en educatieve boeken en tijdschriften via uitgevers doorbetaald aan tekstauteurs. Omdat de doorbetaling bij sommige uitgevers tot knelpunten leidde, zijn Stichting Reprorecht, de Mediafederatie en de stichtingen Lira, Pictoright (beeldmakers) en PRO (uitgevers) om tafel gaan zitten om tot een structurele oplossing te komen. Dit heeft ertoe geleid dat Lira voortaan in alle categorieën de reprorechtvergoedingen onder tekstauteurs zal verdelen. Uitgevers krijgen hun deel van de vergoeding voortaan via Stichting PRO. Visuele makers konden altijd al terecht bij Pictoright. Zo lopen de vergoedingen voor iedere groep via hun eigen beheersorganisatie.

Wat verandert er?
Lira zal de vergoedingen verdelen op basis van de opgaven van auteurs. Schrijvers kunnen aan Lira jaarlijks hun inkomsten uit freelance schrijfwerkzaamheden opgeven: honoraria, royalty’s (ook voorschotten en lumpsumbedragen) en rechtenvergoedingen. 

Natuurlijk tellen BTW, onkosten- en reiskostenvergoedingen niet mee. Ook voor auteurs die geen honorarium of royalty’s ontvangen zal een (gemaximeerde) vergoeding beschikbaar zijn; hun werk kan immers ook gekopieerd zijn.

Duizenden auteurs hebben zich al gemeld
Voor auteurs die hun reprorechtvergoedingen via hun uitgever kregen, betekent het nieuwe systeem natuurlijk een omslag: zij moeten zich aanmelden bij Lira en opgave doen. Inmiddels hebben duizenden auteurs deze stap gezet. Als stichting zonder winstoogmerk, voor en door schrijvers, is Lira gericht op het zo adequaat, snel, transparant en eerlijk mogelijk verdelen van de voor schrijvers beschikbare reprorechtvergoedingen.

Opgave doen: nu en in de toekomst
Wie voor 19 oktober 2020 bij Lira opgave doet, ontvangt in december de vergoeding die hem of haar toekomt. Maar ook na 19 oktober kunnen auteurs nog steeds opgave doen bij Lira. Zij ontvangen hun reprorechtvergoeding in dat geval bij de zogeheten na-verdeling, die gepland staat in het tweede kwartaal van 2021. Lira hanteert een verdeeltermijn van drie jaar. Schrijvers hebben dus nog even de tijd.

Nog vragen?
Op Lira’s website staat een uitgebreide sectie met veel gestelde vragen: lira.nl