editie 58 / oktober 2020

Hoge Raad bevestigt uitspraak gerechtshof in kabelprocedure

De Hoge Raad heeft op 2 oktober jongstleden uitspraak gedaan in de rechtszaak die Lira in 2013 was begonnen tegen een aantal kabelaanbieders, waaronder Ziggo. Lira was de procedure gestart omdat de kabelaanbieders in 2012 waren gestopt met betaling van kabelvergoedingen voor de schrijvers.

De rechtbank stelde Lira aanvankelijk grotendeels in het gelijk en oordeelde dat de kabelaars weer een regeling moesten treffen met Lira over de vergoedingen voor de schrijvers. De kabelexploitanten en RODAP (Rechtenoverleg voor Distributie van Audiovisuele Producties, een samenwerkingsverband van Nederlandse film- en tv-producenten, publieke en commerciële omroepen en distributeurs) gingen echter in hoger beroep. Het gerechtshof oordeelde dat de makers weliswaar nog altijd recht hebben op een vergoeding voor het verspreiden van hun werk via kabel, maar dat dergelijke vergoedingen voor scenarioschrijvers in principe via de producenten zouden moeten lopen. Dat was volgens het hof alleen anders als de scenarioschrijvers een specifiek voorbehoud in hun contract hadden gemaakt waarmee zij hun rechten voorbehielden. In hoeverre daarvan sprake was, en hoeveel kabelvergoeding Lira dus nog bij de kabelexploitanten voor haar schrijvers zou kunnen incasseren, zou in een aparte ‘schadestaat-procedure’ vastgesteld moeten worden.

Aanspraak op kabelvergoedingen
Nadat een aantal pogingen om het geschil in der minne te regelen op niets was uitgelopen, hebben zowel Lira als de kabelaanbieders en RODAP cassatie ingesteld tegen de uitspraak van het gerechtshof.

De Hoge Raad heeft nu uitspraak gedaan en laat het arrest van het gerechtshof volledig in stand. Dat is onbevredigend, aangezien er nu nog altijd geen duidelijkheid bestaat hoeveel kabelvergoedingen de kabelaanbieders precies aan Lira dienen te betalen over de betreffende periode. De vraag hoe scenarioschrijvers die (mogelijk) geen passend voorbehoud in hun productiecontract hebben opgenomen aanspraak kunnen maken op hun kabelvergoedingen, blijft hiermee ook onbeantwoord.

Nieuwe afspraken
Voor alle duidelijkheid: Deze procedure betrof uitsluitend de kabelvergoedingen in de periode tussen oktober 2012 en januari 2015. Sinds 2015 is er een nieuw artikel in de wet opgenomen dat regelt dat Lira de kabelvergoedingen weer namens alle aangesloten scenarioschrijvers kan incasseren. Naar aanleiding daarvan zijn destijds al nieuwe afspraken gemaakt met de kabelaanbieders en RODAP. Die afspraken voorzagen echter nog niet in een vergoeding voor de overige door Lira vertegenwoordigde makers, zoals romanschrijvers, freelance journalisten en ondertitelaars, van wie ook werken worden uitgezonden. In de uitspraak van het gerechtshof was al bevestigd dat de kabelexploitanten voor die auteurs vergoedingen moeten betalen aan Lira. Ook wordt er thans nog niet voor alle televisie- en radiokanalen die door kabelaars worden doorgegeven betaald. Voor die aanspraken zullen de kabelexploitanten dus in ieder geval een regeling met Lira moeten treffen.

Jochem Donker