Jan Hanlo essayprijzen

Op 24 september j.l. zijn in de Balie in Amsterdam de tweejaarlijkse Jan Hanlo Essayprijzen Groot (voor een gepubliceerde essaybundel) en Klein (voor een ongepubliceerd, anoniem ingezonden essay) voor de tweede maal uitgereikt.

Prijswinnaar Essayprijs Klein

De winnaar van de Essayprijs Klein was al bekend, namelijk de Vlaamse dichter, wetenschapper en journalist Geert Buelens (1971) die uit 44 inzendingen was gekozen vanwege de boeiende kwaliteiten van zijn opstel over belang en misbruik van poëzie. Poëzie kan ideologische belangen dienen, propagandamiddel zijn en worden gebruikt om het imago van staatslieden of oorlogsmisdadigers (denk aan Karadzic) op te vijzelen, is zijn stelling. Maar het uiteindelijk belang van poëzie is dat zij geen belangen dient, en dus gemarginaliseerd raakt. Het essay is na de prijsuitreiking gepubliceerd in de Vlaamse krant De Morgen.

Prijswinnaar Essayprijs Groot

Voor de Essayprijs Groot waren drie bundels genomineerd, te weten Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt van Douwe Draaisma, Mensen, Machten en Mogelijkheden van H.W. von der Dunk en Het putje van Milete van Stefan Hertmans. Volgens de juryvoorzitter Hans Renders is na lang wikken en wegen de Grote Jan Hanlo Essayprijs 2003 toegekend ‘aan het boek waarin iets meer dan in de andere de intellectuele nieuwsgierigheid de vorm krijgt van een avontuurlijke zoektocht.’ En dat boek is: Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt van Douwe Draaisma. Zijn boek draait om de werking van het geheugen en de menselijke geest. Om nog eens het juryrapport te citeren: ‘Draaisma heeft een gevarieerd, wijs en onderhoudend boek geschreven over de menselijke geest, niet in de laatste plaats zijn eigen. En dat tekent misschien wel de ware essayist: dat hij bij alle vragen die hij zicht stelt ook letterlijk bij zichzelf te rade gaat.’

Prijsuitreiking

De prijsuitreiking werd omlijst door een uitgebreid, avondvullend programma, variërend van een onderhoudende lezing van Herman Pleij over de minachting voor het essay in Nederland tot een hilarische muzikale act van Michael Kulhavy en Angarath van den Berg. Kenneth van Zijl interviewde de genomineerden en Geert Buelens voor publiek. En BarBara Hanlo, achternicht van de schrijver en degene die het initiatief heeft genomen voor de instelling van de prijs, reikte de prijzen uit. De Jan Hanlo Essayprijs Groot bestaat niet alleen uit een geldbedrag, maar ook uit een trofee, voor deze gelegenheid speciaal ontworpen door José van Bergen, student aan de Kunstacademie Minerva in Groningen.

LIRA steunt deze prijs, die aanvankelijk alleen uit een Jan Hanlo Essayprijs Klein bestond - bekostigd uit de royalty-opbrengsten van de in 1969 overleden dichter/essayist - met de Jan Hanlo Essayprijs Groot uit waardering voor het serieuze initiatief van BarBara Hanlo en voor de doelstellingen ervan - het bevorderen van de belangstelling voor een genre dat in Nederland nauwelijks aandacht krijgt, zoals Herman Pleij in zijn lezing weer eens illustreerde.

NVM