editie 12 / december 2003

Berichten en adviezen van het bureau

-Leenrecht uit Duitsland

Tussen LIRA en haar Duitse zusterorganisatieVG Wort bestaan al langere tijd contacten, ook over het leenrecht. Aan het begin van dit jaar zijn deze contacten geïntensiveerd om op korte termijn te komen tot een wederkerigheidsovereenkomst. Op basis van deze wederkerigheid kan dan worden overgegaan tot onder andere het incasseren van leenrechtgeld uit Duitsland voor de Nederlandse auteurs die daar uitgeleend worden. In zo’n wederkerigheidsovereenkomst moeten afspraken komen te staan over diverse zaken, zoals wanneer er door beide partijen tot betaling wordt overgegaan, waarop die wederkerige betalingen betrekking hebben, vanaf welk jaar er betaald wordt enzovoort.

Feit is dat een heel groot deel van het Duitse leenrechtgeld besteed wordt aan sociale voorzieningen voor Duitse auteurs. Voor uitkering aan individuele auteurs blijft maar weinig over. Het is derhalve niet erg verstandig om als Nederlands auteur al te hoog gespannen verwachtingen te hebben van de opbrengsten uit Duitse uitleen. Maar het blijft natuurlijk wel geld.

Eén van de problemen die LIRA in haar contacten met VG Wort ondervindt, is het feit dat LIRA voor Duitse auteurs geld gereserveerd heeft staan vanaf het jaar 1997, terwijl VG Wort dergelijke reserveringen niet heeft en pas op zijn vroegst voor uitleningen uit kan keren vanaf 1 januari 2003. LIRA beraadt zich op dit moment over de vraag hoe deze ongelijkheid over en weer kan worden opgelost, rekening houdend met het beginsel van de wederkerigheid.

-De Vlaamse leensubsidie

Eind 2003 wordt de eerste verdeling verwacht van de recent ingevoerde Vlaamse leensubsidie. Beschikbaar is een bedrag van e. 2.464.000,--. Begin 2003 hadden 170 uitgevers en 2300 auteurs een subsidie aangevraagd. Van die 2300 auteurs was 70% Nederlander.

Het Vlaamse leenrechtsysteem is anders dan in Nederland. Het aantal uitleningen speelt geen rol. Het gaat om de aanwezigheid van titels van boeken in een steekproef bestaande uit het boekenbestand van de 13 grootste bibliotheken in Vlaanderen. Sommige genres vallen buiten de definitie van titels die meetellen. Naar verwachting zullen er 40 à 50 duizend titels voor een vergoeding in aanmerking komen. In dat geval zou de auteursvergoeding op circa e. 35,-- per titel kunnen uitkomen. Het lag in de bedoeling dat alle aanvragen voor 15 november 2003 verwerkt zouden zijn. Als dat lukt, zouden ook Nederlandse aanmelders dus na 15 november iets naders kunnen horen.

-Leenrecht uit Groot-Brittannië

Nederlandse auteurs van wie boeken in het Engels zijn vertaald, boeken die in Groot-Brittannië door de openbare bibliotheken worden uitgeleend, kunnen zich op grond van de Britse leenrechtregeling via LIRA bij de Britse zusterorganisatie PLR (Public Lending Right) inschrijven. De Britse leenrechtregeling heeft een beperkte werking. Zo komen erfgenamen van schrijvers niet voor het Britse leenrecht in aanmerking. 

Alleen boeken die na aanmelding bij PLR geregistreerd staan, kunnen een Britse leenrechtvergoeding krijgen. Eenmaal geregistreerde titels blijven geregistreerd staan. Nieuw verschenen titels moeten steeds even worden aangemeld. De jaarlijkse einddatum voor aanmeldingen bij PLR is 30 juni. Meldt u zich dus bijtijds bij LIRA aan voor het verkrijgen van een aanmeldingsformulier.

- Mechanische Reproductierechten

Omroeporganisaties leggen auteursrechtelijk beschermde werken vast op beeld- en geluidsdragers. Zij doen dit niet alleen ten behoeven van hun uitzendingen. In toenemende mate verschijnen omroepproducties in de vorm van videobanden en dvd's op de consumentenmarkt. Mechanische vastlegging heet dit proces. Er is toestemming voor nodig van rechthebbenden.

Indien uw werk mechanisch is vastgelegd en deze vastlegging door de detailhandel wordt verkocht, kunt u daar vaak een vergoeding voor krijgen. Met name vertalers van tekenfilmseries die hun vertalingen maken ten behoeve van nasynchronisaties, zien hun werk veelvuldig  in de winkels liggen. Een vergoeding kan echter alleen worden geïncasseerd, indien u de vastleggingsrechten op uw werk niet heeft afgestaan en u zich ook voor dit zogenoemde mechanisch reproductierecht via een aansluitingscontract bij LIRA heeft aangesloten.

- Kabelrechten buitenland

Kabelrechtgelden voor in het buitenland uitgezonden werken op radio en tv van onze aangeslotenen kunnen vaak via onze zusterorganisaties worden geïnd. Met de volgende landen heeft de Stichting LIRA op dit punt een wederkerigheidscontract gesloten:

België
Brazilië
Duitsland
Frankrijk
Groot-Brittannië
Israël
Italië
Polen
Portugal
Spanje
Zwitserland

LIRA’s Duitse zusterorganisatie Wort keert alleen kabelgelden uit voor uitgegeven werken, dus voor boeken en daarop gebaseerde producties. 
Wij verzoeken u vriendelijk, indien uw werk in één van bovenstaande landen is uitgezonden, LIRA daarvan op de hoogte te stellen.

Meer informatie over mechanische rechten en kabelrechten buitenland kunt u krijgen bij: Marianne Bovet (023-7997023) en Nancy den Dekker (023-7997033) of via LIRA@cedar.nl. Op datzelfde e-mailadres kunt u terecht voor het aanvragen van LIRA-aansluitcontracten.