Leenrecht-repartitie eind 2002: enige cijfers en bedragen

Uitleningen en leden

Openbare bibliotheken in Nederland ontvangen jaarlijks opgaveformulieren die zij ingevuld aan het accountantskantoor Deloitte & Touche moeten retourneren. Op die lijsten moeten de aantallen uitleningen van boeken, tijdschriften, audio-cd’s, video’s en andere auteursrechtelijk beschermde werken  ingevuld worden. Uit de meest recente rapportage van Deloitte & Touche bleek dat het totale aantal uitleningen in 2001 van geschriften, cd’s, dvd’s en dergelijke bijna gelijk gebleven was aan die in het voorafgaande jaar: ca. 149,6  miljoen in 2001 tegenover 150 miljoen in het jaar daarvoor. Het aantal leden van openbare bibliotheken nam toe van 4,2 miljoen in 2000 tot 4,3 miljoen in 2001. 

 

Uitleningen geschriften

bekijken we de geschriften, dus boeken, tijdschriften en bladmuziek, nader, dan valt op dat de dalende tendens wordt voortgezet, maar wel in ernstig afgezwakte vorm. Werd er in het jaar 2000 in totaal 142 miljoen keer een geschrift uitgeleend, in het jaar 2001 was dat aantal afgenomen tot 141 miljoen keer. Dat is een belangrijke afzwakking van een dalende tendens die in 1998 begon. Als we de getallen op een rijtje zetten: In 1996 waren er 164 uitleningen, in 1997 165 miljoen, in 1998 161 miljoen, in 1999 152 miljoen, in 2000 142 miljoen en in 2001 141 miljoen. Met dat laatste getal, misschien beter: met dat laatste niveau lijkt de bodem bereikt.

 

De sterkste daling deed zich vanaf 1996 voor het aantal uitleningen van boeken voor volwassenen: van 99 miljoen in 1996 naar 77 miljoen in 2001. De daling in het aantal jeugdboeken was geringer: van 64 miljoen in 1996 naar 58 miljoen in het jaar 2001. De uitleen tijdschriftenlaat een lichte stijging zien. Bladmuziek laat in percentages de sterkste daling zien: van bijna 700.000 in 1996 naar 534.488 in het jaar 2001.

 

Voor verdeling beschikbaar bedrag

Eind 2002 was in totaal voor boekuitleningen beschikbaar voor schrijvers en vertalers, in Nederland en daarbuiten, een bruto bedrag van ƒ 15.172.100 ofwel 6.884.799 euro, opgebouwd uit twee bronnen:

- leenrecht: ƒ 14.872.100 ofwel 6.748.665 euro

- reprorecht: ƒ 300.000 of 136.134 euro

 

Aantal verzonden controle-specificaties

In totaal zijn aan het begin van het vierde kwartaal in 2002 14.256 controle-specificaties verzonden aan Nederlandse en Belgische (Nederlandstalige) schrijvers en vertalers. Dat zijn niet alle schrijvers en vertalers die recht opeen uitkering hebben. Nog steeds zoekt LIRA naar gegevens van vele rechthebbenden. Ook aan buitenlandse rechthebbenden zijn geen controle-specificaties verzonden. Voor hen bestemde leenrechtgelden worden via zuster-organisaties van LIRA uitbetaald.

 

Steekproef-omvang

De omvang van de steekproef is eind 2002 wel buitengewoon groot. Zo’n 105 miljoen uitleningen bleken erin opgenomen te zijn. Het is de grootste steekproef ooit.