editie 5 / september 2001

Waar denken we over?

- Het bestuur van LIRA denkt over de oprichting van een contractenbureau. 

 

Soms hebben auteurs behoefte aan krachtige individuele steun in hun onderhandelingen met opdrachtgevers. Niet iedere auteur heeft zin om voor zichzelf op te komen. Soms heeft hij daar ook het talent niet voor.  Je hebt soms behoefte aan iemand die al die vervelende zaken voor je regelt, terwijl jij lekker aan het schrijven bent. 

 

Het contractenbureau dat het Netwerk Scenarioschrijvers en de Stichting LIRA willen oprichten, biedt individuele contractbegeleiding. Dat wil zeggen dat een schrijver die zich aansluit bij het contractenbureau, geadviseerd, bijgestaan en vertegenwoordigd wordt door dat contractenbureau in de onderhandelingen met opdrachtgevers die iets van hem willen. Het streven is de kosten van die steun zo laag mogelijk te houden. 

 

In eerste instantie zal het contractenbureau gaan werken op het terrein van auteurscontracten inzake audiovisuele werken, dus zeg tv-drama en films. Later kunnen daar andere contracten bijkomen, als daar behoefte aan zou bestaan.

 

LIRA gaat dit initiatief van het Netwerk ondersteunen. De uitvoering komt dicht tegen LIRA aan te liggen. Er wordt een nieuwe stichting voor opgericht met in het bestuur vertegenwoordigers van LIRA en van het Netwerk. De bedoeling is dat het geheel op 1 januari 2002 operationeel wordt. 

 

2.

Het bestuur van LIRA denkt naar het voorbeeld van BUMA’s stichting AENA erover na hoe we met behulp van de zogenoemde sociale inhoudingen mee zouden kunnen helpen aan een redelijke pensioenvoorziening voor zelfstandige schrijvers en vertalers. 

 

Een aanvaardbare beroepspensioenvoorziening voor zelfstandige kunstenaars, en daarmee ook voor zelfstandige schrijvers en vertalers, zou de volgende kenmerken kunnen vertonen;

- de toegang tot het pensioenfonds zou geregeldkunnen worden op grond van collectief geïncasseerde auteursrechtelijke gelden als in het AENA-model voor muziekauteurs

- die toegangspremie zou laag moeten zijn

- waar sprake is van directe of indirecte overheids-opdrachten, zou de overheid de opbouw van een pensioen moeten steunen door geoormerkte extra gelden speciaal daarvoor ter beschikking te stellen temidden van de gewone gelden die naar de artistieke fondsen gaan

- de mogelijkheid zou moeten bestaan ook andere directe of indirecte opdrachtgevers een bijdrage aan het fonds te laten betalen

- eigen extra bijdragen van de deelnemers aan het pensioenfonds zouden op fiscaal aantrekkelijke wijze mogelijk moeten zijn, zonder verplichting.

 

3.

Het bestuur van LIRA denkt erover na hoe we individuele auteurs behulpzaam zouden kunnen zijn bij het stimuleren via internet van het (her)gebruik van door hen geschreven teksten.

 

Het ligt in de bedoeling na te gaan in hoeverre het internet bruikbaar is voor de ontmoeting tussen aanbod en vraag. Dat zou, net als bij het contractenbureau, neerkomen op een vorm van individuele rechtenbemiddeling, bovenop het bouwwerk van de collectieve rechtenbemiddeling. Die ontwikkeling van collectieve rechtenexploitatie naar individuele bemiddelingsvormen, zonder de collectieve exploitatie te verlaten,  doet zich ook binnen de muziek en op beeldrecht-gebied voor. Des te mee reden om te bezien of er ook voor ‘het woord’ van te leren valt.

 

Er lijken bij een eerste verkenning van het idee van zo’n ‘clearing house’ enkele specifieke toepassingsmogelijkheden te zijn. Te denken valt aan toneelteksten, artikelen en poëzie. Het blijft nog even de vraag of er binnen die genres voldoende vraag is naar dit soort diensten.

 

KH