editie 5 / september 2001

Jan Hanlo essayprijs

 

In 1998 nam BarBara Hanlo, een achternicht van de dichter Jan Hanlo (1912-1969), het initiatief  om een essayprijs in het leven te roepen waaraan de naam van haar overleden oudoom was verbonden. De keuze voor een essayprijs werd ingegeven door de overweging dat het essay een genre is waar heel weinig aandacht voor bestaat en nauwelijks prijzen voor worden uitgereikt. En bovendien heeft Jan Hanlo, die tijdens zijn leven vooral als dichter bekend was, zich in zijn postuum gepubliceerde werk (waaronder veel brieven) een voortreffelijk essayist betoond. 

 

Ter financiering van de prijs stelden de erven-Hanlo de royalties ter beschikking die zij nog jaarlijks uit de literaire nalatenschap ontvangen (nog in 1999 bracht Uitgeverij Van Oorschot de achtste druk van Verzamelde Gedichten uit). De tweejaarlijkse prijs is bedoeld om een boeiend ongepubliceerd essay te bekronen en gedoteerd met fl. 2.000 en een trofee, ontworpen door een student van een kunstacademie. Na een oproep in NRC Handelsblad werden 48 inzendingen ontvangen, rijp en groen door elkaar,  en koos de jury het essay van Joke Hermsen als beste inzending. De prijsuitreiking vond plaats in De Balie, met een lezing van Jaap van Heerden, en resulteerde in enige publiciteit. Het winnende essay verscheen in het tijdschrift Tirade.

 

U zult zich inmiddels afvragen wat dit verhaal met LIRA te maken heeft. Het antwoord is eenvoudig. Het LIRA-bestuur, door BarBara Hanlo benaderd met een verzoek om een kleine bijdrage te leveren aan de kosten van de prijsuitreiking voor de Jan Hanlo Essayprijs 2001, vond haar initiatief buitengewoon interessant en kon zich volledig vinden in de doelstellingen ervan – het bevorderen van een genre waarvoor heel weinig aandacht bestaat in Nederland – en de uitgangspunten van de jury: een goedgeschreven essay vraagt een analytische manier van denken en een heldere manier van formuleren, het moet persoonlijk, oorspronkelijk, overtuigend en verrassend zijn en de lezer stimuleren tot kritisch nadenken.

 

In samenspraak tussen LIRA en het bestuur van de Stichting Jan Hanlo Essayprijs ontstond vervolgens het plan om de opzet van de prijs te verruimen. Besloten werd naast de bestaande `kleine’ prijs, gefinancierd door de Stichting en bedoeld voor een ongepubliceerd essay, een `grote’ prijs in te stellen voor gepubliceerde essaybundels, te financieren door LIRA en te beheren door de Stichting Jan Hanlo Essayprijs. Dat wil zeggen dat het benoemen van een deskundige jury, de organisatie van de prijsuitreiking e.d. volledig aan de Stichting is toevertrouwd.

 

De Jan Hanlo Essayprijs Groot bedraagt fl. 15.000.-. Er worden, indien mogelijk, drie essaybundels genomineerd die voor het eerst zijn gepubliceerd in de twee kalenderjaren voorafgaande aan het jaar van de prijsuitreiking, in dit geval dus de jaren 1999 en 2000. Tijdens de prijsuitreiking op 27 september 2001, die gecombineerd wordt met de uitreiking van de Essayprijs Klein, zal de eerste winnaar bekend worden gemaakt.

 

Een gedetailleerd reglement van de Essayprijs Klein en de Essayprijs Groot kunt u vinden op www.essayprijs.nl