informeert schrijvers, vertalers & journalisten

editie 47 / februari 2016

Een woord van de voorzitter

Op 27 januari 2016 sprak de Amsterdamse rechter aan het slot van de zitting in kort geding een paar optimistische woorden. Volgens haar waren de strijdende audiovisuele partijen, enerzijds PAM voor Lira, Vevam, Norma en anderzijds Rodap voor de producenten, kabelaars en andere distributeurs, al vroeg in het jaar 2015 in hun onderhandelingen opmerkelijk dicht bij elkaar gekomen. Ze maakte niet de indruk dat alleen maar voor de schone schijn te zeggen. Ze meende het. En daar hoorde in de volle zaal met belanghebbenden menigeen van òp, want het had er vaak veel van weg dat partijen voor onoverbrugbare meningsverschillen stonden. Sombere vermoeidheid kenmerkte het gemoed van menig strijder, en zo’n positief geluid hadden we al maanden niet meer gehoord.

25-jarig jubileum Stichting Leenrecht

Op vrijdag 25 september 2015 organiseerde Stichting Leenrecht in Sociëteit De Witte in Den Haag een symposium ter ere van haar 25-jarig jubileum. Tijdens dit symposium deelden diverse sprekers hun visie op de doelstelling en de grondslagen van de leenrechtregeling. Voldoen deze nog, of is er aanleiding voor aanpassing?

Leenrechtlezing door Rien Verhoef

Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum stond de Stichting Leenrecht stil bij de doelstelling en grondslag van de leenvergoeding. In de Haagse sociëteit De Witte werd het leenrecht belicht door vertegenwoordigers van uitgevers, auteurs en bibliotheken. Rien Verhoef, oud-bestuurslid en -penningmeester van de Stichting Lira, had namens de Vereniging van Schrijvers en Vertalers (VSenV) jarenlang zitting in de Sectie Geschriften van de Stichting Leenrecht. Hij hield op verzoek de hierna volgende lezing.

Internationale leenrecht conferentie Den Haag, 24-25 september 2015

Zo'n 80 deelnemers uit meer dan 30 landen woonden in september 2015 de 11e Internationale Public Lending Right (PLR) Conferentie bij in Den Haag. De conferentie stond open voor vertegenwoordigers van landen met gevestigde leenrechtstelsels, en voor landen waar auteursorganisaties campagne voeren voor de invoering van een leenrechtstelsel.

dossier Leenrecht – Leenrechtdiscussie en -besluit

In de jaarvergadering d.d. 6 juni 2015 van Lira werd met grote meerderheid de inhouding voor sociale en culturele doelen door de aanwezige aangeslotenen ondersteund. De uitkomst van de stemming toonde de aanwezigheid aan van 7 leenrechtontvangers die tegen de socu-inhouding waren en beduidend meer dan 100 die vóór stemden. Aan dit besluit vooraf ging een correspondentie met enkele aangeslotenen die zich tot de opposanten rekenden.

dossier Audiovisueel – PAM-Rodap: wet en contracten

De wetswijziging die op 1 juli 2015 van kracht is geworden, heeft gevolgen voor de positie van scenarioschrijvers. Een op onderdelen nieuw artikel 45d waarin ogenschijnlijk niet eens zo vreselijk revolutionaire aanpassingen hebben plaatsgevonden vergeleken met het vroegere artikel 45d, -zo blijft een wettelijk vermoeden van overdracht van bepaalde rechten de basis van de Nederlandse wet terzake van filmwerken- blijkt in zijn toepassing grote gevolgen te hebben voor iedereen die met audiovisuele werken te maken heeft, van producent tot maker, van omroep tot kabelexploitant. Onwetendheid en onwil over die veranderingen veroorzaken soms blokkades in de contractpraktijk. Dat valt zeer te betreuren en lijkt ook niet nodig, omdat er tussen partijen een voorlopige voorziening is getroffen die in het contract opgenomen kan worden. Die voorlopige voorziening heet 'tijdelijke clausule.'

dossier Leenrecht - Verdeelsleutel leenrecht en socu-inhouding

Wie wil begrijpen hoe en waarom jaarlijks de leenrechtgelden verdeeld worden zoals ze worden verdeeld, moet noodzakelijkwijs rekening houden met de verdeelsleutel tussen auteurs en uitgevers die in de jaren negentig tussen partijen is overeengekomen en die – net als de daarmee samenhangende fondsvorming – door de minister van Justitie via Stichting Leenrecht is bekrachtigd.

Recente en komende rechtspraak:

– Lira's rechtszaak tegen de kabelexploitanten

In augustus 2014 stelde de Amsterdamse rechter Lira grotendeels in het gelijk in het geschil met de kabelmaatschappijen UPC, Ziggo en Delta/Zeelandnet. Ze werden veroordeeld tot het betalen van kabelvergoedingen. De kabelaars en Rodap hebben tegen dit vonnis (het kabelvonnis) hoger beroep aangetekend. De vergoedingen die door Rodap op basis van het PAM-Rodap-Convenant moeten worden betaald, gingen in vanaf 1 januari 2015. Voor de vergoedingen die nu nog ontbreken voor de periode vanaf 1 oktober 2012, zal door Lira verder moeten worden geprocedeerd om tot vaststelling van de door Lira geleden schade te komen (schadestaatprocedure).

– Lira en Vevam en het bedrijfsgeheim van de Sekam-producenten

Ondertussen wonnen Lira en Vevam in januari 2016 in kort geding een zaak die was aangespannen door Sekam en waarin op straffe van een extreem hoge dwangsom aan de rechter werd gevraagd een verbod uit te vaardigen om ooit nog eens de details uit een kabelregeling van jaren terug bekend te maken. Een soort van poging om een bedrijfsgeheim dat overal bekend was, geheim te houden.

– VOB-Leenrecht

De Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) is een procedure tegen de Stichting Leenrecht begonnen, niet uit vijandigheid, maar je zou kunnen zeggen: juist uit sympathie voor het soort van uitleningen door de bibliotheek waarvoor Stichting Leenrecht ooit is opgericht. Onmiddellijk na deze dagvaarding zijn de Stichting Lira en het Nederlands Uitgeversverbond (NUV) daaropvolgend 'tussengekomen' zoals dat heet. Dat wil zeggen dat ze volop als belanghebbende partijen in de procedure meedoen.

Mededelingen van het Lira-bestuur

Agenda

Lira Fonds: aanvragen culturele gelden in 2016

Het Lira Fonds kent voor de culturele aanvragen een adviescommissie die de culturele aanvragen bij het Fonds beoordeelt. Zij bestaat uit drie externe deskundigen en twee leden van het Lira-Fondsbestuur. Er wordt in de regel vijf keer per jaar vergaderd. In het jaar 2016 wordt er vergaderd op vrijdag 5 februari 2016, donderdag 21 april 2016, donderdag 30 juni 2016, donderdag 22 september 2016 en donderdag 1 december 2016. Mocht een vergadering op de geplande dag geen doorgang kunnen vinden, dan wordt in de regel alsnog een aantal dagen later vergaderd.

Lira Fonds: stand van zaken in 2016

Je moet durven knokken. Interview met Tijs van den Boomen

En de winnaar is… Uitreiking van de Taalunie Toneelschrijfprijs 2015

Enkele jaren geleden werden toneelschrijvend Nederland en Vlaanderen opgeschrikt door het gerucht dat de Taalunie, het Nederlands-Vlaams samenwerkingsverband voor de Nederlandse taal, zijn jaarlijkse toneelschrijfprijs wilde afstoten. Ook bij dit eerbiedwaardige instituut moest bezuinigd worden en de prijs, de enige voor toneelschrijvers die jaarlijks wordt toegekend, zou daaraan ten offer vallen.

Verhaal van een VertaalVerhaal

VertaalVerhaal.nl is een initiatief van een aantal vertalers rond de VertalersVakschool Amsterdam, een school door en voor vertalers die grotendeels zelfvoorzienend is, maar wel geregeld een bijdrage van het Lirafonds ontvangt.

Hoe kom ik aan hulp en advies?

Bestuur en bureau van de Stichting Lira

De Stichting Lira, opgericht op 23 oktober 1986, beheert als auteursrechtorganisatie op collectieve wijze auteursrechten en op het auteursrecht gebaseerde vergoedingsaanspraken van schrijvers, vertalers en journalisten die door hen individueel niet, of slechts met de grootst denkbare moeite, te gelde kunnen worden gemaakt.

Colofon

Het Lira Bulletin is een uitgave van de Stichting Lira en wordt sinds nummer 34 (mei 2011) digitaal verspreid onder aangeslotenen en relaties van de Stichting Lira, ook onder de ontvangers van een leenvergoeding, waarvan de verdeling jaarlijks door Lira wordt uitgevoerd in opdracht van de Stichting Leenrecht. Wie dit Bulletin ontvangt, is daarmee niet automatisch bij Lira aangesloten. Aansluiting komt pas tot stand via een handtekening op een zogenoemd aansluitingscontract waarin de auteur bepaalde rechten zoals kabelrechten aan de Stichting Lira in beheer toevertrouwt. Aansluiting bij Lira is kosteloos.