editie 34 / mei 2011

Thuiskopierepartitie 2011

Volgens de Auteurswet mogen consumenten van auteursrechtelijk beschermd materiaal zoals films, televisieseries, documentaires, hoorspelen en muziek een kopie maken voor privégebruik. Daartegenover staat dat er dan wel een redelijke vergoeding voor de rechthebbenden moet worden betaald. Deze vergoedingen worden betaald door fabrikanten en importeurs van blanco dragers zoals CDs en DVDs en geïncasseerd door Stichting De Thuiskopie.

Socu-inhoudingen

Via Stichting De Thuiskopie ontvangt Lira het deel dat bestemd is voor de schrijvers, vertalers en ondertitelaars en Lira keert dit jaarlijks uit. Voor repertoire dat is uitgezonden op de radio is er de Thuiskopie Audio-repartitie en voor programma’s uitgezonden op televisie de Thuiskopie Video-repartitie. Op deze geldstroom hield Lira de afgelopen jaren 7,5% in voor sociale en culturele doelen, de zogeheten ‘socu-inhouding’. Dit was lager dan de 10% socu-inhouding bij de kabel- en leenrechtrepartities, omdat tot vorig jaar Stichting De Thuiskopie zelf in een eerder stadium al een inhouding deed voor piraterijbestrijding. Tot 2008 bestond er bovendien ook een Thuiskopiefonds waarvoor veel geld werd ingehouden, maar dit fonds is inmiddels opgeheven. Ook voor piraterijbestrijding wordt geen geld meer ingehouden door Stichting De Thuiskopie. Met het oog hierop heeft Lira dan ook besloten om de socu-inhoudingen bij de thuiskopierepartities te verhogen van 7,5% naar 10%, in lijn met de inhoudingen bij de andere belangrijke geldstromen. Daarmee is de inhouding overigens nog altijd ruim onder het door het College van Toezicht Auteursrecht gewenste maximum van 15% en ook in lijn met de internationaal gangbare socu-inhoudingen.

Lira en v/h Nieuwswaarde: één repartitie

Ook Stichting Nieuwswaarde ontving – tot zij in januari 2009 samenging met Lira – een deel van de thuiskopievergoedingen om te verdelen onder freelance journalisten en programmamakers die werken hebben geschreven voor radio en televisie die vervolgens ook zijn uitgezonden. Net als Lira verdeelde Nieuwswaarde die geldstroom jaarlijks door middel van een Audio-repartitie en een Video-repartitie.

Lira heeft besloten om vanaf dit jaar de thuiskopierepartities van Lira en van v/h Nieuwswaarde gezamenlijk uit te voeren. Hiermee besparen wij tijd en dus geld omdat we efficiënter kunnen werken. Bovendien gelden dan dezelfde grondslagen en inhoudingen voor alle auteurs.

Wat verandert er voor u?

Voor freelance journalisten betekent een en ander dat bij hun uitkeringen voortaan, net als bij die van de niet-journalistieke auteurs, 10% wordt ingehouden voor sociale en culturele doelen en 10% ter dekking van de administratiekosten (waarna uitsluitend over deze administratiekosten 19% BTW wordt berekend).

Voor niet-journalisten betekent dit dat hun uitkeringen voortaan, net als bij de freelance journalisten, worden berekend over het aantal uitgezonden minuten op radio en televisie. Voor de Audio-repartitie was dit al zo, maar ook voor de Video-repartitie zal Lira voortaan het aantal uitzendminuten als uitgangspunt nemen in plaats van de ‘opnamepunten’ die wij voorheen als grondslag gebruikten. Hiermee kunnen wij een besparing realiseren op de door Lira aan te kopen brongegevens en stroomlijnen wij onze bedrijfsvoering.

De grondslagen

Auteursrechtelijk beschermd materiaal wordt door consumenten uit verschillende bronnen op CD en DVD gezet. Vanzelfsprekend worden veel films, documentaires en series opgenomen van radio en televisie. Maar er wordt ook een aanzienlijk deel van internet gedownload (vaker niet dan wel uit legaal aanbod) en er worden ook kopieën gebrand van gekochte, geleende of gehuurde CDs en DVDs.

Al bij de invoering van het thuiskopiestelsel in 1991 is door de politiek besloten dat het niet wenselijk is om achter de voordeur bij de consumenten te kijken en dat uit privacyoverwegingen dus niet wordt geregistreerd wat het exacte consumentengebruik is. Wel wordt periodiek onderzoek gedaan naar consumentengedrag. Daaruit is naar voren gekomen dat nieuwsuitzendingen, sportwedstrijden en sport- en spelprogramma’s niet of nauwelijks worden opgenomen op CD of DVD. Dat is ook logisch gezien de ontwikkelingen van de laatste jaren, waarbij via platforms als ‘uitzending gemist’ programma’s voor consumenten op ieder gewenst moment kunnen worden teruggekeken. Voor deze vorm van hergebruik ontvangt Lira overigens geen vergoedingen. Lira is, samen met onze zusterorganisaties Vevam (voor regisseurs) en Norma (voor acteurs), in gesprek met omroepen over de vergoedingen die in onze opinie zouden moeten worden afgedragen aan de makers voor dit soort gebruik van werken. Gezien de onderzoeksresultaten heeft Lira besloten om voortaan geen thuiskopievergoedingen meer uit te keren voor nieuwsuitzendingen, sport- en spelprogramma’s en sportwedstrijden.

Opgave doen

Voor uw geschreven werk dat is uitgezonden op radio en televisie (ook op regionale zenders, waarvoor 10% van het minutagebedrag beschikbaar is en op digitale themakanalen, waarvoor 5% van het minutagebedrag wordt uitgekeerd) kunt u nu opgave doen. Lira keert uit voor de oorspronkelijke uitzendingen en voor maximaal één herhaling per jaar. Alle rechthebbenden die bij Lira Nieuwswaarde bekend zijn hebben inmiddels een uitnodiging ontvangen om hun claims in te dienen en wij zien uw opgaven graag tegemoet.

HV